The battle against asbestos
Ο διευθύνων σύμβουλος της SUK αποκαλύπτει πως εντοπίζεται το επικίνδυνο για την υγεία υλικό και πώς απομακρύνεται.
Από το 1991 η Ευρωπαϊκή Ένωση είχε εκδώσει οδηγία (670/548) με την οποία κατέτασσε όλους τους τύπους αμιάντου στην πρώτη κατηγορία καρκινογόνων υλικών. «Πολλά κτίρια, πάντως, περιέχουν αμίαντο στα κατασκευαστικά τους υλικά και σε περίπτωση εισπνοής του ως λεπτή σκόνη, μπορεί να τεθεί σε κίνδυνο η υγεία», τόνισε μεταξύ άλλων στην συνέντευξη που μας παραχώρησε ο Νίκος Κλεισιώτης, Διευθύνων Σύμβουλος της SUK εταιρείας που εξειδικεύεται στην αφαίρεση του αμιάντου από κτίρια.
Τι είναι ο αμίαντος και που χρησιμοποιείται;
Ο αμίαντος (asbestos) είναι πυριτικό υλικό ινώδες, σκληρό και ανθεκτικό στις υψηλές θερμοκρασίες, απρόσβλητο από χημικές δράσεις, υπάρχει σε αφθονία στα 3/4 περίπου του στερεού φλοιού της γης και έχει αντοχή τετραπλάσια του χάλυβα. Η χρήση του αμιάντου ήταν γνωστή από αρχαιοτάτων χρόνων κυρίως στους αρχαίους Έλληνες που τον χρησιμοποιούσαν ως φυτίλι στα λυχνάρια.
Σήμερα το 90% περίπου χρησιμοποιείται για την παραγωγή προϊόντων αμιαντοτσιμέντου, όπως σωλήνων, πλακών στεγάσεων, πλακών επιπέδων για χωρίσματα τοίχων, αεραγωγούς κλπ.
Πολλά κτίρια λοιπόν περιέχουν αμίαντο στα κατασκευαστικά τους υλικά και η χρήση τους έχει απαγορευτεί σύμφωνα με την κοινοτική νομοθεσία που το έχει κατατάξει στην κατηγορία των επικίνδυνων υλικών που, σε περίπτωση εισπνοής ως λεπτή σκόνη, μπορεί να θέση σε κίνδυνο την υγεία.
Η έκθεση σε αναπνεύσιμες ίνες αμιάντου (διαμέτρου μικρότερης των 3μ), είναι δυνατόν να προκαλέσει διάμεσο πνευμονική ίωση. Η νόσος αυτή ονομάστηκε αμιάντωσις (asbestosis) από τον Cooke το 1927. Ο καρκίνος του πνεύμονα που οφείλεται στον αμίαντο περιγράφηκε από τους Wood και Gloyne το 1934.
Οι ομάδες υψηλότερου κινδύνου είναι οι άνθρωποι που εργάζονται στην κατασκευή κτιρίων, σε ναυπηγεία, αλλά και μαθητές, καθηγητές και νοσηλευτικό προσωπικό, καθώς ο αμίαντος χρησιμοποιήθηκε στο παρελθόν στη κατασκευή σχολείων και νοσοκομείων.
Τι έχει κάνει η SUK μέχρι σήμερα για το πρόβλημα του αμιάντου;
H SUK εντόπισε πρώτη το πρόβλημα της επικινδυνότητας του αμιάντου, προετοιμάστηκε κατάλληλα κι αφού υιοθέτησε από την Γερμανία την τεχνογνωσία απομάκρυνσης αμιάντου, προχώρησε ενεργά κατ’ αρχήν στην ενημέρωση των πολιτών και ακολούθως στην διαχείριση αμιαντούχων υλικών.
Μέχρι σήμερα έχουμε ολοκληρώσει 8 έργα αμιάντου και απομακρύνει από την Ελλάδα πάνω από 600 τόνους αμιαντούχων υλικών από δημόσιες υπηρεσίες αλλά και ιδιώτες. Η SUK διαθέτει όλες τις απαραίτητες άδειες διαχείρισης αμιάντου καθώς και την αντίστοιχη τεχνογνωσία.
Ποια είναι η κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα και ποια στο εξωτερικό όσον αφορά το πρόβλημα του αμιάντου;
Στο εξωτερικό η αντίστροφη μέτρηση του αμίαντου άρχισε στα τέλη της δεκαετίας του 1980. Στην Ελλάδα παρότι υπήρχε η νομοθεσία από το 1988 με το Π.Δ 70α/1988, εν τούτοις η πρώτη απόπειρα αποξήλωσης του αμίαντου έγινε το 1993 με τον αμίαντο που βρέθηκε στους φούρνους. Κανένας δεν γνωρίζει αν ο αμίαντος απομακρύνθηκε τελικά και με ποιο τρόπο έγινε η απομάκρυνση.
Έκτοτε το θέμα του αμίαντου ανακινήθηκε πάλι πριν από 2 περίπου χρόνια με τον αμίαντο στα σχολεία και πρόσφατα στα νοσοκομεία. Αυτό αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου αφού στα περισσότερα δημόσια κτίρια και στον ιδιωτικό τομέα δεν υπάρχει καταγραφή αμιάντου, με εξαίρεση ίσως την ΔΕΗ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση με νομοθεσία της απαγορεύει την χρήση όλων των ειδών αμιάντου από 01/01/2005 και συνιστά την σταδιακή απομάκρυνση του ήδη εγκατεστημένου αμίαντου. Η κοινή γνώμη και η ενημέρωση στο θέμα του αμίαντου ευαισθητοποίησαν τους πολίτες και πίεσαν το δημόσιο προς την σωστή κατεύθυνση.
Πως γίνεται ο εντοπισμός και η καταγραφή αμιάντου;
Η ολοκλήρωση αυτού του σταδίου είναι απολύτως απαραίτητη για την ασφαλή απομάκρυνση του αμίαντου καθ’ ότι εντοπίζεται και καταγράφεται ο αμίαντος, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά, ενώ ταυτόχρονα περιγράφεται και η τεχνική της ασφαλούς απομάκρυνσης του. Η προτεινόμενη καταγραφή περιλαμβάνει:
• Οπτικό έλεγχο όλων των ύποπτων περιοχών του κτιρίου
• Εκτενή δειγματοληψία του ύποπτου υλικού
• Εργαστηριακή ανάλυση δειγμάτων
• Ποσοτικός και ποιοτικός προσδιορισμός του αμίαντου.
• Χαρτογράφηση των χώρων του κτιρίου που περιέχουν αμίαντο.
• Περιγραφή της τεχνικής και των διαδικασιών της ασφαλούς απομάκρυνσης του αμίαντου.
• Σύνταξη εκθέσεως με τα αποτελέσματα των ανωτέρω ελέγχων
Τι γίνεται στην περίπτωση που το κτίριο κριθεί ρυπασμένο με αμίαντο;
Δεδομένου ότι το έργο περιλαμβάνει εργασίες αποξήλωσης, ασφαλούς απομάκρυνσης και τελικής διάθεσης αποβλήτων αμιάντου στο εξωτερικό, για τις οποίες χαρακτηρίζεται «ειδικής φύσεως», οι εταιρείες, που θα αναλάβουν την απομάκρυνση θα πρέπει να διαθέτουν τις παρακάτω άδειες:
• διαχείρισης επικινδύνων αποβλήτων
• διασυνοριακής μεταφοράς αμιάντου
• εισαγωγής αμιαντούχων αποβλήτων από τις αρμόδιες αρχές κράτους της Ε.Ε
• εκτέλεσης εργασιών αποξήλωσης αμιάντου από την Επιθεώρηση Εργασίας.
• έγκρισης σχεδίου εκτέλεσης εργασιών αποξήλωσης αμιάντου από το αρμόδιο τμήμα Περιβάλλοντος της Νομαρχίας
• Εγγραφής σε διεθνή φορέα εργολάβων αμιάντου και φυσικά προηγούμενη εμπειρία σε έργα διαχείρισης αμιάντου.
Πώς επιτυγχάνεται η ασφαλής απομάκρυνση του αμιάντου;
Εξειδικευμένες εταιρείες που έχουν τις παραπάνω προϋποθέσεις, χρησιμοποιούν ειδικά συνεργεία και προχωρούν σταδιακά και με ακρίβεια στις εξής ενέργειες:
1. Eναπόθεση container στο χώρο πλησίον του έργου
2. Οργάνωση του χώρου εργασίας και κατάστρωση σχεδίου απορρύπανσης
3. Οριοθέτηση της απαγορευμένης περιοχής και απομάκρυνση αντικειμένων
4. Κάλυψη του κύριου χώρου εργασίας με κάλυμμα και φραγή χώρων εξόδου
5. Εγκατάσταση μονάδας δημιουργίας υποπίεσης για την επίτευξη εναλλαγής του αέρα προς ελαχιστοποίηση της πιθανότητας διαρροής ινών προς το γύρω περιβάλλον και έξοδο στον εξωτερικό χώρο μέσω ειδικού φίλτρου
6. Δημιουργία μονάδας απολύμανσης
7. Χρήση μέσων ατομικής προστασίας ( Ειδικές φόρμες – Μάσκες ολόκληρου προσώπου με ειδικά φίλτρα TMP3 – Γάντια και υποδήματα ασφαλείας)
8. Ψεκασμός των μονώσεων προς αποξήλωση με ειδικό υγρό ώστε να περιοριστεί τυχόν αιωρούμενη σκόνη αμιάντου 9. Κατά τη διάρκεια της εκτέλεσης των εργασιών θα διενεργείται δειγματοληπτικός έλεγχος αέρος στους παρακείμενους χώρους με ειδικό μηχάνημα μετρήσεων ινών ώστε να διασφαλιστεί η αποφυγή διαρροής στο περιβάλλον
10. Ασφαλής τοποθέτηση των γεμάτων και σφραγισμένων big-bags σε container
11. Διασυννοριακή μεταφορά και οριστική διάθεση αποβλήτων που προέκυψαν σε ειδικές αδειοδοτημένες χωματερές στη Γερμανία (SUC Δρέσδης)
12. Παράδοση του ρυπασμένου χώρου ελεύθερου προς χρήση και χορήγηση πιστοποιητικού καθαρότητας.